İnsanın kalın bağırsak (kolon) uzunluğu ortalama 150 cm dir (yani 1.5 metre). Kalın bağırası incelemek için “Kolonoskopi” cihazı kullanılır.
Kolonoskopi nedir?
Kolonoskop, parmak büyüklüğünde ve ortalama 160-200 cm uzunluğunda esnek bir alettir. İçerisindeki fiberoptik ve ışık kaynağı sayesinde görüntüyü monitöre aktarır. Kolonoskopi işlemi ise kalın barsağın (kolon, colon) makat bölgesinden itibaren ince barsakların başlangıcına kadar incelemektir.
Bu bölgeler anatomik olarak sırasıyla şöyledir: anal kanal, rektum, sigmoid, inen kolon, splenik fleksura, transvers kolon, hepatik fleksura, çıkan kolon ve çekum. Bu işlem esnasında tespit edilen kitle ve lezyonlardan biyopsi forsep yardımıyla parça almak mümkündür.
Bu makalemde kolonoskopi hakkında faydalı bilgiler vermeye çalışacağım. Şayet kafanıza takılan sorular olursa çekinmeden benimle iletişime geçebilirsiniz.
Kolonoskopi işlem süresi ortalama 25 dakikadır (15-35 dk). İşlem öncesinde barsak lümeninin temizlenmesi için 2-3 süreyle katı gıdaların alınmaması ve müshil ilaç alınması gerekir. İşlem esnasında verilen gazdan kaynaklanan kolik karın ağrısı nedeniyle işlemin sersemleştirilerek (sedasyon) veya bayıltarak (genel anestezi) yapılması uygundur.
Sağlıklı ve başarılı bir kolonoskopi işlemi için kalın bağırsak makattan (anal kanal) itibaren kolonun ilk başlangıç (çekum) kısmına kadar inceleme yapılmalıdır. Buna Total Kolonoskopi denir. Bunun dışındaki tüm işlemler yetersiz sayılır ve Sub-total Kolonoskopi (sub-optimal) olarak adlandırılır. Ayrıca bakılan santimetreye kadar farklı isimler de vardır. Örneğin 10 cm’de anoskopi, 30 cm’de rektoskopi, 50 cm’de sigmoidoskopi (rektosigmoidoskopi).
Sub-total kolonoskopilerde patolojiye rastlanırsa (örneğin polip varlığı) veya şüphe varsa Total kolonoskopi için işlem tekrarlanabilir.
Başarılı bir kolonoskopi işlemi için kalın barsağın temiz olması şarttır. Barsak temizliğinin sağlanması için aşağıda belirtilen diyetin tam olarak uygulanması ve belirtilen ilaçları eksiksiz kullanılması son derece önemlidir.
KOLONOSKOPİ İŞLEM BASAMAKLARI
Randevu tarihinde merkezimize geldiğinizde bağırsaklarınız içten tetkik edilecektir. Bu işlemin yapılabilmesi için bağırsak temizliğinizin yeterli olması gerekmektedir. Yetersiz hazırlandığınızda ve ilacı tarife uygun kullanmadığınızda tetkikiniz yapılmayacaktır ve yeniden randevu almak zorunda kalacağınızdan zaman kaybı olacaktır.
ÖNEMLİ: Randevu tarihinden 2 gün önce diyet uygulanacak, katı gıdalar tüketilmeyecek (ekmek,et, makarna, pilav, hamur işi, vs..), çay, çorba, süt, muhallebi gibi posa bırakmayan sindirimi kolay gıdalar tüketilecektir.
X-M DIET 250 cc şurup: İşlemden önceki akşam (………………..) saat: 18.00 X-M DİET 250 cc solüsyon şişesini 2 lt su veya meyve suyu ile karıştırıp birer bardak 10 dk arayla iki saat içerisinde içilmelidir. İlacın kullanımından işlem yapılıncaya kadar hiçbir şey yemeyiniz. Gece saat 23:00 kadar sadece su içebilirsiniz. Tansiyon hastaları işlem sabahı saat 06:00’da çok az suyla ilaçlarını kullanmalıdırlar.
FLEET ENEMA Lavman: Birinci kutu gece saat 23:00’da lavman kutusunun üzerinde gösterildiği şekilde yatarak makata sıkılıp 15 dakika bekleyerek tuvalet ihtiyacınızı gideriniz. İkinci kutuyu sabah işleme gelmeden önce aynı şekilde uygulayınız ve hastaneye aç karnına geliniz. Yanınızda refakatçi ile geliniz.
Kolonoskopi Neden ve Ne Zaman Yapılır ? (Kolonoskopi Endikasyonları)
- Kanama: açıklanamayan alt sindirim kanaması veya demir eksikliği anemisi
- İshal ve kabızlık: sürekli devam eden ishal veya son zamanlarda çıkan kabızlık durumları
- Ağrı: açıklanamayan alt karın ağrısı
- Gizli kan: gaitada açıklanamayan gizli kan (Gaitada Gizli Kan GGK)
- Takip: önceden kolon polibi bulunan kişilerde takip amacı ile
- Kolon darlıklarını genişletmek (dilatasyon) amacı ile
- Ailede kolon kanseri öyküsü olan hastaların tarama amacı ile
- Kronik inflamatuar barsak hastalığı olan kişilerde takip amacı ile
Yararlanan Kaynak: Op. Dr. Ertan Beyatlı - ertanbeyatli.com