Zencefil gezegendeki en sağlıklı (ve en lezzetli) baharatlar arasındadır.
Vücudunuz ve beyniniz için güçlü yararları olan besinler ve biyoaktif bileşiklerle doludur. İngilizcesi Ginger’dir.
İşte bilimsel araştırmalarla desteklenen zencefilin sağlığa 11 faydası.
1- Zencefil, Güçlü Tıbbi Özelliklere Sahip Bir Madde olan Gingerol İçeriyor
Zencefil, Çin kaynaklı bir çiçekli bitkidir.
Zingiberaceae familyasına aittir ve zerdeçal, Kakule (cardomon) ve havlıcan (Alpina officinarum) ile yakından ilgilidir.
Köksap (gövdenin yeraltı kısmı) baharat olarak kullanılan kısımdır. Genellikle zencefil kökü denir.
Zencefil, geleneksel / alternatif tıbbın çeşitli biçimlerinde çok uzun bir kullanım geçmişine sahiptir. Sindirime yardımcı olmak, mide bulantısını azaltmak ve grip ve soğuk algınlığı ile savaşmaya yardımcı olmak için kullanılmıştır.
Taze, kurutulmuş, toz halinde veya bir yağ veya meyve suyu olarak kullanılabilir ve bazen işlenmiş gıdalara ve kozmetiklere eklenir. Yemek tariflerinde çok yaygın bir bileşendir.
Zencefilin eşsiz kokusu ve tadı en önemlisi gingerol olan doğal yağlarından gelir.
Gingerol, tıbbi özelliklerinin çoğundan sorumlu, zencefildeki ana biyoaktif bileşiktir. Güçlü bir anti-inflamatuar ve antioksidan etkiye sahiptir.
2- Bulantı, Özellikle Sabah Hastalığı Tedavisinde kullanılabilir
Zencefil bulantıya karşı oldukça etkili görünüyor.
Eski çağlarda uzun deniz yolculuğu yapanlarda mutlaka yeterli miktarda Zencefil bulunurdu.
Ayrıca ameliyat sonrası ve kemoterapi gören kanser hastalarında bulantı ve kusmayı hafifletebilir.
Sabah rahatsızlığı gibi hamilelikle ilgili bulantı söz konusu olduğunda en etkili olabilir.
Toplam 1.278 gebe içeren 12 çalışmanın gözden geçirilmesine göre, günlük 1-1.5 gram zencefil bulantı semptomlarını önemli ölçüde azaltabilir.
Bununla birlikte, bu çalışmada zencefilin kusma bölümleri üzerinde bir etkisi olmamıştır.
Güvenli kabul edilmekle birlikte, hamileyseniz büyük miktarlarda almadan önce doktorunuzla konuşun. Bazıları yüksek miktarların düşük olma riskini artırabileceğine inanmaktadır, ancak şu anda bunu destekleyecek çalışmalar bulunmamaktadır.
3- Ağrı ve Kas Ağrısını Azaltabilir
Zencefilin egzersize bağlı kas ağrısına karşı etkili olduğu gösterilmiştir.
Bir çalışmada, 11 gün boyunca günde 2 gram zencefil tüketmek, dirsek egzersizleri yapan insanlarda kas ağrısını önemli ölçüde azaltmıştır.
Bu etkilerin, anti-enflamatuar özelliklerin aracılık ettiğine inanılmaktadır.
4- Anti-İnflamatuar Etkiler Kireçlenmeye Yardımcı Olabilir
Kireçlenme (Osteoartrit) yaygın bir sağlık sorunudur.
Vücuttaki eklemlerin yıpranmasını (dejenerasyon) içerir, bu da eklem ağrısı ve sertlik gibi belirtilere yol açar.
Diz kireçlenmesi olan 247 kişiden oluşan kontrollü bir çalışmada, zencefil ekstresi alanlarda daha az ağrı vardı ve daha az ağrı kesici ilaç kullandılar.
Başka bir çalışma, zencefil, sakız, tarçın ve susam yağı kombinasyonunun, bölgesel (topikal) olarak uygulandığında kireçlenmede ağrı ve sertliği azaltabildiğini bulmuştur.
5- Kan Şekerini Düşürebilir ve Kalp Hastalığına iyi gelebilir
Bu araştırma alanı nispeten yenidir, ancak zencefil güçlü anti-diyabetik özelliklere sahip olabilir.
2015 yılında, tip 2 diyabetli 41 katılımcının yaptığı bir çalışmada, günde 2 gram zencefil tozu açlık kan şekerini %12 düşürmüştür.
Ayrıca, HbA1c’yi (uzun süreli kan şekeri seviyeleri için bir belirteç) önemli ölçüde geliştirdi ve 12 haftalık bir süre zarfında %10’luk bir düşüşe yol açtı.
Ayrıca ApoB / ApoA-I oranında %28 azalma ve okside lipoproteinler için markörlerde %23 azalma olmuştur. Bunlar kalp hastalığı için ana risk faktörleridir.
Ancak, bunun sadece küçük bir çalışma olduğunu unutmayın. Sonuçlar inanılmaz derecede etkileyicidir, ancak herhangi bir öneride bulunulmadan önce daha büyük çalışmalarda onaylanması gerekir.
6- Zencefil Kronik Hazımsızlık Tedavisine Yardımcı Olabilir
Kronik hazımsızlık (dispepsi), midenin üst kısmında tekrarlayan ağrı ve rahatsızlık ile karakterizedir.
Midenin gecikmeli olarak boşalmasının, hazımsızlığın ana itici gücü olduğuna inanılmaktadır. İlginç bir şekilde, midenin boşalmasını hızlandırdığı gösterilmiştir.
Çorba yedikten sonra, zencefil midenin boşalması için gereken süreyi 16 – 12 dakika arasında kısalttı.
24 sağlıklı bireyin çalışmasında, yemekten önce 1.2 gram zencefil tozu midenin %50 oranında boşaltılmasını hızlandırdı.
7- Zencefil Tozu Adet Ağrısını Önemli derecede Azaltabilir
Adet ağrısı (dismenore), bir kadının adet (regl) döngüsü sırasında hissedilen ağrı anlamına gelir.
Geleneksel kullanımlarından biri, adet ağrısı da dahil olmak üzere ağrı kesicidir.
Bir çalışmada, menstrüel dönemin ilk 3 günü (14 Ayarlı Kaynak) için 150 kadına günde 1 gram zencefil tozu almaları talimatı verildi.
Zencefil, en güçlü ağrı kesiciler olarak bilinen mefenamik asit ve ibuprofen ilaçları kadar etkili ağrıyı azaltmayı başardı.
8- Zencefil Kolesterol Seviyelerini Düşürebilir
Yüksek seviyelerde LDL lipoproteinleri (“kötü” kolesterol) kalp hastalığı riskinin artmasıyla bağlantılıdır.
Yediğiniz yiyeceklerin LDL seviyelerinde güçlü bir etkisi olabilir.
Yüksek kolesterolü olan 85 kişiden oluşan 45 günlük bir çalışmada, 3 gram zencefil tozu kolesterol belirteçlerinin çoğunda önemli düşüşlere neden olmuştur.
Bu, zencefil ekstresinin LDL kolesterolünü, kolesterol düşürücü ilaç atorvastatin ile aynı derecede düşürdüğü hipotiroidi sıçanlarında yapılan bir çalışma ile desteklenir (16 Ayarlı Kaynak).
Her iki çalışmada da toplam kolesterol ve kan trigliseritlerinde azalma olduğunu gösterdi.
9- Zencefil Kanseri Önleyebilir
Kanser, anormal hücrelerin kontrolsüz büyümesi ile karakterize çok ciddi bir hastalıktır.
Zencefil özü, çeşitli kanser türleri için alternatif bir tedavi olarak incelenmiştir.
Anti-kanser özellikleri, çiğ zencefilde büyük miktarlarda bulunan bir madde olan 6-gingerol’e atfedilir.
30 kişiden oluşan bir çalışmada, günde 2 gram ekstre kolondaki proinflamatuar sinyal moleküllerini önemli ölçüde azalttı.
Bununla birlikte, kolon kanseri riski yüksek olan bireylerde yapılan bir takip çalışması bu bulguları doğrulamamıştır.
Sınırlı olsa da, bu bitkinin pankreas kanseri, meme kanseri ve yumurtalık kanserine karşı etkili olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
10- Beyin İşlevini Geliştirebilir ve Alzheimer Hastalığına Karşı Koruyabilir
Oksidatif stres ve kronik inflamasyon yaşlanma sürecini hızlandırabilir.
Alzheimer hastalığının ve yaşa bağlı bilişsel gerilemenin anahtar faktörleri arasında olduğuna inanılıyor.
Hayvanlarda yapılan bazı araştırmalar, zencefildeki antioksidanların ve biyoaktif bileşiklerin beyinde oluşan inflamatuar tepkileri engelleyebileceğini göstermektedir.
Ayrıca beyin işlevini doğrudan geliştirebileceğine dair bazı kanıtlar vardır. Orta yaşlı 60 kadının bir çalışmasında, zencefil ekstresinin reaksiyon süresini ve çalışma hafızasını iyileştirdiği gösterilmiştir.
Hayvanlarda bu bitkinin beyin işlevindeki yaşa bağlı düşüşe karşı koruma sağlayabildiğini gösteren çok sayıda çalışma vardır.
11- Zencefil Enfeksiyonu azaltabilir
Taze zencefildeki biyoaktif madde olan Gingerol, enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve birçok farklı bakteri türünün büyümesini engelleyebilir.
Diş eti iltihabı ve periodontit gibi diş etlerinde iltihabi hastalıklara bağlı oral bakterilere karşı çok etkilidir. Solunum yolu enfeksiyonlarının ortak bir nedeni olan RSV virüsüne karşı da etkili olabilir.
Yararlanan Kaynak: Op. Dr. Ertan Beyatlı - ertanbeyatli.com